Нусрат Раҳмат

nusrat_rahmatСАРҲИСОБ 39

   Шу йил 28-июндан 11-июлгача Рухсора (янгангиз) билан Зомин санаториясида бўлдим.

   Каминани таваллуд куним билан табриклаганларга жавоб йўлламаганим боисини аён этиш учун ҳам гапни шундан бошлашга тўғри келиб қолди. Мени йўқлаганларни Худо ёрлақаган бўлсин!

   Сиҳатгоҳ мавзусига эса кейинроқ қайтаман.

 Ўзимча бот-бот микротадқиқотлар ўтказиб тураман. Бундан йигирма беш йиллар муқаддам, қайси тоифа кўп китоб ўқишини ўргангандим. Танлаганларим орасида врачлар, ёзувчилар, педагоглар, чўпонлар, асаларичилар, қоровуллар ҳам бор эди. Йил давомида, уларни холисона кузатдим, сўраб-суриштирдим. Шу жараёнда метро эскалаторидан китоб ўқиб чиқадиганлар эътиборимни тортиб қолди. Уларни ана шу хавотирли, ноўнғай вазиятда ўқишга даъват этган куч нима? Одатми, китобни ёзган муаллифнинг истеъдодими, вақтдан ютиш истагими…Кейин уларга яқинлашиш ва мазкур асрордан хабардор бўлишга ҳаракат қилдим. Бу одамлар, аксар ҳолда, русизабон кишилар бўлиб чиқарди. Ва улар ўқийдиган китоблар, кўпинча, медицинага оид оммабоп, қизиқарли ва андак радикал тарзда, яъни медицина анъаналарини жилла инкор этган кайфиятда ёзилган адабиётлар; шунингдек, детективлар, мифлар бўлиб чиқарди. Соф адабий асар ўқийдиганларни эса учратмадим. Зеро, адабий асарни бундай ноўнғай вазиятда ўқиш ножоиз ҳам. Continue reading

Ўзбек тили муаммолари

Туркий тилнинг “темир” қонуни бор

Ҳеч бир тил ўз қобиғига ўралиб олиб ривожланган эмас. Ҳар қандай тил ҳам ўз ички имкониятлари орқали, ҳам хорижий тиллардан фойдаланиб тараққий этади.

Аммо хорижий тилнинг ҳар қандай таъсири миллий тилнинг ўзлигига путур етказмаган ҳолда амалга ошиши керак. Хўш, шу нуқтаи назардан қараганда, бугунги ўзбек тили чет сўз ёки шаклларнинг таъсирида шикаст топмаяпти, деб айта оламизми? Бу саволга муайян мисоллар ва уларнинг таҳлилисиз тўлиқ жавоб бериш – қийин, албатта. Continue reading

Ученые:

 Планету ждут землетрясения мощнее японского

Разрушительные землетрясения на Гаити и у берегов Японии — это лишь предвестники мощнейших катаклизмов, которые в скором времени обрушатся на материки нашей планеты, заявляют американские ученые.
К такому выводу сейсмологи лаборатории Геологической службы США в штате Колорадо Чарльз Буфе и Дэвид Перкинс пришли после того, как изучили стихийные бедствия за последние 110 лет. Continue reading

Ирисали Тошалиев

ДЕПСИНИШ

Ҳурматли тилшунос домламиз томонидан 20 йил олдин ёзилган мана бу мақола худди бугун ёзилган каби. Демак, она тилимиз масаласида ҳам 20 йил олдинги нуқтадамиз.

Ўз тилинг ўзингга ўгай бўлганда…

Давлат тили ҳақидаги Қонун ижросининг сустлашиб бораётгани ўз эли, ўз тилига эътиборли, эътиқодли кишиларни ташвишга солмоқда. Қонун белгилаб берган тадбирларнинг бажарилиши миллий басирлигу фикри ожизликка, тўраларча беписандлигу лоқайд худбинликка юзма-юз келиб қолди. Continue reading

Изоҳга ҳожат йўқ

АҚШда қаердан қанча талаба ўқимоқда?

АҚШ Конгрессида Осиё минтақаси масаласи муҳокама қилинар экан, қуйидаги рақамлар диққат тортувчи эди. Бугун минтақа давлатларидан АҚШга келиб таҳсил олаётган талабалар сони мана бундай экан:
Қозоғистондан -1936 нафар,
Ўзбекистондан – 513 нафар,
Қирғизистондан-273  нафар,
Тожикистондан -288 нафар,
Туркманистондан-195 нафар,
Хитойдан – 124.000 дан зиёд,
Continue reading

Янги китоб׃ “Ўзбекча-Инглизча Мукаммал Луғат”

kitobuz11АҚШда ЎзбекчаИнглизча мукаммал луғатнингбиринчи томи нашрдан чиқди. Йирик энциклопедик ҳажмда бўлган бу китоб 724 саҳифадан иборат бўлиб, “Аҳарфидан Нҳарфига қадардир. Китобнинг иккинчи томи ҳам бу йил нашрдан чиқади.

Қувончлиси шундаки, бу китобнинг асосий муаллифи таниқли ўзбек олими Жаҳонгир Маматовдир. Илгари ҳам АҚШ да бир қанча илмий китоблар нашр этган юртдошимизнинг навбатдаги бу улкан иши нафақат Америкада балки бутун дунёда ҳам бугунга қадар шу йўналишда яратилган китобларнинг энг йиригидир. Continue reading

TURONZAMIN.COM

Азиз ўқувчилар!

Бугундан бошлаб “ТУРОНЗАМИН” янги turonzamin.com адресига кўчди ва энди унинг саҳифаловчисига bobur_kh@yahoo.com  электрон адреси орқали мурожаат қилишингиз мумкин.

Сайт ношири  Жаҳонгир Муҳаммад.

Ilmu urfon

ЯПОН ОЛИМЛАРИНИНГ ЭЪТИРОФИ

АҚШда ҳамкорликда яратилган асарлари билан илмий доираларнинг диққат марказига тушган таниқли тадқиқотчилар Аллен Франк ва Жаҳонгир Маматовларнинг Ўзбек исломий баҳслари” (Allen J. Frank and Jahangir Mamatov,
Uzbek Islamic Debates:
Springfield: Dunwoody Press, 2006. 454p.) китоби бир қанча мамлакатларнинг илмий доираларида диққатга лойиқ деб топилмоқда. Continue reading

TAHRIRSIZ MAKTUBLAR

bhayit.jpg

Яраланган  калб

   Боймирза  Хаит-метин иродали инсон эди.Унинг гайратига -шижоатига

тан бермасдан иложи йук. Эрта-ю кеч мехнат килишдан у  кишини хеч нима 

тухтата олмас эди.Ва  том маънода  у инсон  “Улкан

чинор”(Ж.Мухаммад)  эди. Бутун туркистонликларнинг   чинори эди.

   Халкимизнинг  яна бир  азиз вакили  Анвар  Век устозни жуда якиндан

билган инсонлардандир. У  киши  Боймирза ака тугрисида жуда куп 

нарсалар гапириб берганлар. Юкорида  баён этилган хислатлардан ташкари   

устознинг накадар  камтар ва кибрдан  узок эканликларини

у кишидан эшитганман. Бир куни  менга жуда катта  таъсир  килган бир

нарсани  хикоя килиб берганлар. Continue reading

Mustaqillik nima berdi?

ХЎЖАКЎРСИНГА ТАРҚАТИЛАЁТГАН ПУЛЛАР
Самарқанд туманларида 2 ёшгача бўлган болаларга тайинланадиган нафақа пуллари 20 фоизга ошиши баробарида улардан ушлаб қолинадиган норасмий суммалар ҳам ортди. Continue reading

Demokratiya darsi

…менинг даъвом факат шундаки хаётимдаги хар бир тажриба нозўравонлик одамзоднинг хузуридаги энг катта куч бўлишига ишончимни мустахкамлаган. Continue reading

Ўзбекистонда исломий мунозаралар

Илм оламида׃ Дунёда ўзбекнинг номини шарафлаганлар

АҚШда ҳамкорликда яратилган асарлари билан илмий доираларнинг диққат марказига тушган таниқли тадқиқотчилар Ален Франк ва Жаҳонгир kitob_jmМаматовларнинг навбатдаги китоблари нашр этилди.

Таниқли олимлар ўз асарларида Ўзбекистонда мустақилликдан кейинги даврдаги диний оқимлар, ташкилотлар ва гуруҳлар ичида мавжуд бўлган мунозараларни таҳлил этадилар. Уларга кўра, Ўзбекистонда чуқур асосли диний жамоалар мавжуд, лекин улар биттагина қарашни илгари сурмайдилар. Уларнинг орасида ҳам баҳс, мунозара, келишмовчилик мавжуд.

Таниқли имомлар Абдували қори ҳамда Обидхон қорининг аудио тасмаларга ёзилган ваъзлари таҳлил этилар экан, уларнинг қандай жамият қуриш ҳақида умумий қараш билан бирга ўзларига хос қарашлари ҳам бўлгани ва ораларида демокартик бир тортишув мавжудлигига диққат қаратилади. Исломга араб дунёсидан бирмунча фарқли – Ўрта Осиё анаъналаридан келиб чиқиб қараш ҳам мавжудлиги мисоллар билан ўртага қўйилади.

Китобни нашрга ҳозирлаган АҚШ олимларининг эътирофича, ўзбекистонлик уламоларнинг магнит тасмасига ёзилган ваъзлари илк бор ана шундай тадқиқ этилган.

Китобда Ўзбекистон Исломий ҳаракатидан тортиб, “Акромийлар”га қадар пайдо бўлган гуруҳларнинг ёзма манбалари ҳам таҳлил этилиб, уларнинг ораларида мавжуд бўлган мунозараларга тўхталинади.

Тадқиқот асосан инглиз тилида бўлса-да манбалар ҳар икки тилда келтирилган. Илгари ҳамюртимиз таниқли адиб ва сиёсатшунос Жаҳонгир Маматов мазкур китобни биргаликда чиқарган ҳамкори тарих фанлари доктори Ален Франк билан Исломий калималарнинг қандай ишлатилиши (Dictionary of Central Asian Islamic Terms) борасида тўққиз тилдан олинган мисоллар билан муқоясали китоб нашр этган эдилр. Шундан кейин Жаҳонгир Маматов катта илмий тадқиқотчи мавқеига эга бўлган эди.

Бошқа жабҳаларда ҳам кўпгина китоблари бўлганидек, илм соҳасида АҚШнинг ўзида учта йирик китоб муаллифи бўлган ҳамюртимизга навбатдаги китоб ҳам муваффаққит олиб келишини тилаб қоламиз.

Китоб дунёдаги кучли ўнта йирик марказдан бири деб топилган Mcneil Multilingual Тадқиқот марказида нашрга таёрланган.

Китобнинг халқаро индекси ISBN-13:978-1-931546-19-5׃

Китобнинг АҚШ Конгресси кутубхонасидаги рақами 2006923652׃

Китобни ўқув юртлари учун қўлланмалар чоп этадиган Dunwoody Press босмахонаси нашр этган. Китоб 454 саҳифадан, беш қисмдан иборатдир.

Темур Ҳайдаров.