Yo’lyaxshiyev yaxshi inson edilar!Aliboy Yo’lyaxshiyev olamdan o’tibdilar. Joylari jannatda bo’lsin va Tangrim u kishining o’z xalqining ozodligi uchun kurashib, zulm tufayli muhojirlikda olamdan o’tganini hisobga olib, ajru mukofotini to’kin bersin, deb duo qilaman.
Aliboy aka bilan Samarqandda tanishganmiz. U kishi taniqli olimlik barobarida muxolifatchi ham edilar. “Birlik”ning viloyatdagi rahbari.
Oradan yillar o’tib, Istanbulda ko’rishib qoldik. Qo’llarida jomadon, “Falonchining kitobini olib ketayapman” dedilar.
Oradan yana yillar o’tdi va quvg’inlar dastidan u kishi siyosiy boshpana oldilar. Shundan keyin internet orqali yozishib, ba’zida gaplashib turdik. Ko’p nuqtalarda qarashlarimiz keskin farq qilmasdi. Menga Jahongirbek deb muomala qilardilar. Xatlarida ham shunday yozardilar. Bir kun kutilmaganda qo’ng’iroq qildilar. Ancha gaplashdik. Oxirida:
-Jahongirbek, siz bilan gaplashib turishni istayman. Lekin yaqin jigarim sizni xushlamaydi, gaplashmang deydi, tez-tez ogohlantirib turadi, ehtiyot bo’ling, quda tomonga ishlaydi, deb aytadi,-dedilar.
-Siz bunday emasligini tushuntirmadingizmi?-desam,
-Qo’yavering, bu ham uning fikri,- deb qo’ydilar.
Shundan keyin oqsoqolga “ogohlantirish” olib bermayin, degan nuqtai nazar bilan indamay yurdim.
Endi shum xabarni eshitib, ko’nglim allanechuk bo’ldi. U kishi rejimga muxolif edilar, ammo muxolifatni tark etgandilar. O’z fikri, o’z qarashlariga ega bo’lgan olim edilar. Muxolifat ichidagi kelishmovchiliklar haqida ko’p yozdilar va gapirdilar. Ammo oqsoqolga quloq solishmadi. Shundan keyin hammasiga qo’l siltadilar.
Umrlarini O’zbekistonda demokratik, huquqiy davlat qurilsin, degan samimiy g’oyaga bag’ishladilar.
Muxolifat jabhasidagi faoliyatlari haqida safdoshlari hali ko’p yozsalar kerak. Kamina u kishini shaxsan atroflicha bilmasamda, juda oz uchrashgan bo’lsamda, lekin aqlli, keng tafakkur sohibi, donishmand, yetuk olim ekanliklariga iqror bo’lganman.
Vatan ozodligi uchun hayot bo’yi kurashgan bu insonni kelajak avlod unutmasligiga ishonaman.
***
Йўляхшиев яхши инсон эдилар!
Алибой Йўляхшиев оламдан ўтибдилар. Жойлари жаннатда бўлсин ва Тангрим у кишининг ўз халқининг озодлиги учун курашиб, зулм туфайли муҳожирликда оламдан ўтганини ҳисобга олиб, ажру мукофотини тўкин берсин, деб дуо қиламан.
Алибой ака билан Самарқандда танишганмиз. У киши таниқли олимлик баробарида мухолифатчи ҳам эдилар. “Бирлик”нинг вилоятдаги раҳбари.
Орадан йиллар ўтиб, Истанбулда кўришиб қолдик. Қўлларида жомадон, “Фалончининг китобини олиб кетаяпман” дедилар.
Орадан яна йиллар ўтди ва қувғинлар дастидан у киши сиёсий бошпана олдилар. Шундан кейин интернет орқали ёзишиб, баъзида гаплашиб турдик. Кўп нуқталарда қарашларимиз кескин фарқ қилмасди. Менга Жаҳонгирбек деб муомала қилардилар. Хатларида ҳам шундай ёзардилар. Бир кун кутилмаганда қўнғироқ қилдилар. Анча гаплашдик. Охирида:
-Жаҳонгирбек, сиз билан гаплашиб туришни истайман. Лекин яқин жигарим сизни хушламайди, гаплашманг дейди, тез-тез огоҳлантириб туради, эҳтиёт бўлинг, қуда томонга ишлайди, деб айтади,-дедилар.
-Сиз бундай эмаслигини тушунтирмадингизми?-десам,
-Қўяверинг, бу ҳам унинг фикри,- деб қўйдилар.
Шундан кейин оқсоқолга “огоҳлантириш” олиб бермайин, деган нуқтаи назар билан индамай юрдим.
Энди шум хабарни эшитиб, кўнглим алланечук бўлди. У киши режимга мухолиф эдилар, аммо мухолифатни тарк этгандилар. Ўз фикри, ўз қарашларига эга бўлган олим эдилар. Мухолифат ичидаги келишмовчиликлар ҳақида кўп ёздилар ва гапирдилар. Аммо оқсоқолга қулоқ солишмади. Шундан кейин ҳаммасига қўл силтадилар.
Умрларини Ўзбекистонда демократик, ҳуқуқий давлат қурилсин, деган самимий ғояга бағишладилар.
Мухолифат жабҳасидаги фаолиятлари ҳақида сафдошлари ҳали кўп ёзсалар керак. Камина у кишини шахсан атрофлича билмасамда, жуда оз учрашган бўлсамда, лекин ақлли, кенг тафаккур соҳиби, донишманд, етук олим эканликларига иқрор бўлганман.
Ватан озодлиги учун ҳаёт бўйи курашган бу инсонни келажак авлод унутмаслигига ишонаман.
Jahongir Muhammad.
Filed under: 1.BOSH SAHIFA, Uzbek |
TURONZAMIN 