Шу десангиз йиғилиб қолган гапларим бор.
Немис фашистлари ютганда яхши бўлар эди, Гитлерчиларнинг Ўрта Осиё учун хатари йўқ эди деган фикрга муносабатим:
Фашизм ва нацизм бир нарса эмас, аммо бир бири билан туташган, бири иккинчисини тақозо қиладиган қарашлар тизимидир. Бу қарашлар жаҳонда ғайриинсоний, хавфли ва салбий оқибатлрага олиб келадиган ғоялар эканлиги тан олинганлиги тўғри. Гитлерчилар ғолиб бўлганда Осиё мамлакатларни ўз ҳолига ташлаб қўйишига ишонмайман. Камида ўзбеклар нацизми, орийлар ирқчилиги, қозоқлар фашизми каби деструктив оқимлар устунлик қилиши ва ҳудудимизда қирғинбарот биродаркуш урушлари бўлиб ўтиши мумкин эди, чунки фашизм/нацизм ғалаба келтирувчи тренд мафкурага айланиб қоларди.
Милитаристик гитлерчи империянинг марказий осиёга манфаати ҳеч бўлмаса пахтада бўлар эди. Пахта нафақат трикотаж ёки текстил заҳира манбаи балки ўт кукуни (порох) ишлаб чиқариш учун муҳим моддадир. Ундан ташқари уран, олтин ва бошқа ресурсларга иштаҳалари карнай бўлган бўлар эди, ва бу йўлда улар маҳаллий аҳоли билан ортиқча чиқишиб ўтиришмас эди.
Мен фақат энг оддий салбий оқибатларини айтиб ўтдим.
Буларни тушунмасликнинг сабаби бизда сиёсатшунослар ёки мавжуд эмас ёки соқов! Ижтимоий тармоқда сўзинг йўқми, демак сен йўқсан ва диполминг ҳам бир тийин, жамият учун хизматинг НОЛь! Мутахассислар фашизм ғояларининг тарихини ва моҳиятини, нацизмнинг мотивлари, фикрлаш дискурси ва сўз/сиёсат/иш тутиш маслакларини одамларга тушунтиришлари зарур! Бу вазифа диванний экспертларга қолиб кетибти.
Нацизмнинг асосчиси Гитлер, фашизимники Мусоллини деб чекланиб қолинган. Аслида улар ортида инглиз, франсуз, немис профессорлик минбарларида “мутафаккир” ёзувчилар бўлганлиги, уларнинг ботил ва зиёнли ғояларини ошкор қилиб одамларга етказиб берилмаган.
Албатта бу дегани советча большевистик комунизми ундан яхшироқ дегани эмас. Сил касаллиги вабодан афзал дейилмайди-ку! Аммо фарқларини ва келиб чиқиш тарихларини билиш даркор, бўлмасам улар қўйган тузоққа фаол онгли ёшлар тушиб қолади.
Кеинги гапим урушдан сўнг Германия ва Япония ўзларини тез тиклаб олганликларига таалуқли бўлади.
Агар қизиқ бўлса.
Хурмат ила,
Жамшид Муслимов.
Filed under: 1.BOSH SAHIFA |